ผู้สร้างคุณูปการแก่เมืองภูเก็ต เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันถึงแก่อนิจกรรม ครบรอบ 112 ปี โดยมีนายโสภณ สุวรรณรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต เป็นประธานในพิธี
ในโอกาสนี้ นายเฉลิมพร ปิยณรงค์โรจน์ ปลัดเทศบาลนครภูเก็ต ได้กล่าวรายงานว่า โครงการเชิดชูบรรพชนผู้สร้างนครภูเก็ต ประจำปี 2568 จัดขึ้นเพื่อแสดงความเคารพและยกย่องเชิดชูเกียรติพระยารัษฎานุประดิษฐ์มหิศรภักดี (คอซิมบี้ ณ ระนอง) ตลอดจนส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนร่วมกันรับผิดชอบในการฟื้นฟู พัฒนา และอนุรักษ์สถาปัตยกรรมทางประวัติศาสตร์ของจังหวัดภูเก็ต อีกทั้งเป็นแนวทางการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่สำคัญของจังหวัด
จากนั้น นายโสภณ สุวรรณรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต ได้กล่าวสดุดีเชิดชูคุณงามความดีของพระยารัษฎานุประดิษฐ์มหิศรภักดี ใจความว่า พระยารัษฎาฯ เป็นนักปกครองผู้มากด้วยความสามารถและจิตใจงดงาม ผู้มีคุณูปการอันใหญ่หลวงต่อการพัฒนาเมืองภูเก็ต ทั้งในด้านเศรษฐกิจ การคมนาคม การศึกษา ความมั่นคง และการบริหารจัดการเมืองอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะการบูรณาการแนวคิดจากไทย จีน และตะวันตกอย่างลงตัว จนได้รับสมญานามว่า “เจ้าแห่งการพัฒนา” และ “ดวงประทีปแห่งชายฝั่งทะเลตะวันตก” ท่านเป็นผู้วางรากฐานระบบราชการและสาธารณูปโภคในจังหวัดภูเก็ต เช่น การสร้างศาลากลางจังหวัด อาคารคอนกรีตเสริมเหล็กแห่งแรกของไทย การขุดลอกลำน้ำ การสร้างโรงพยาบาล ถนน และท่าเรือ รวมถึงการส่งเสริมการปลูกยางพาราแทนการพึ่งพาแร่ดีบุก ซึ่งเป็นรากฐานของเศรษฐกิจภูเก็ตในเวลาต่อมา
พระยารัษฎานุประดิษฐ์ฯ ได้ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2456 รวมอายุได้ 56 ปี ด้วยความซื่อสัตย์สุจริตและคุณงามความดีอันเป็นแบบอย่างของข้าราชการที่พึงยึดถือ ถือเป็นบุคคลสำคัญที่ยากจะหาใครเทียบเคียงได้ในรอบ 200 ปีของชายฝั่งทะเลตะวันตก
พิธีในวันนี้ จึงนอกจากจะเป็นการแสดงความเคารพและรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของท่านแล้ว ยังเป็นการปลูกจิตสำนึกให้คนรุ่นหลังได้ตระหนักถึงรากเหง้าทางประวัติศาสตร์ และร่วมกันสืบสานแนวทางการพัฒนาจังหวัดภูเก็ตอย่างยั่งยืนต่อไป
